Malzemenin yeniden kristalleşme sıcaklığının altında yapılan metali (genellikle çelik veya alüminyum) haddelemeye soğuk haddeleme denir. Soğuk haddeleme, sıcak haddelenmiş şeritlere nazaran daha iyi çap toleransı ve düzgün yüzeyli şerit imalatı için kullanılır. Soğuk haddeleme neticesi meydana gelen yüzey sertliği (gerilme sertliği) mukavemeti arttırmak için kullanılabilir. Soğuk haddelenmiş çelik levhalar için başlama maddesi, devamlı, sıcak şerit haddelerden bozulan sıcak haddelenmiş saçlardır.
Soğuk haddeleme işlemi, metalin iki rulo arasından geçirilmesiyle gerçekleştirilir. Bu rulolar, metali istenen kalınlığa getirene kadar sıkıştırılır. Haddeleme işlemi sırasında metalin iç yapısında kaymalar meydana gelir, bu da metali sertleştirir. Bu sertleşme nedeniyle, soğuk haddelenmiş ürünler genellikle daha sonraki işlemler için yumuşatma işlemi (örn. tavlama) gerektirebilir.
Soğuk haddelenmiş levhalar ya sıcak haddelenmiş şeritlerden veya bakır alaşımları halinde direkt olarak dökümünden sonra soğuk haddelenir. Üç-beş tezgâhlı (arka arkaya) yüksek devirli dörtlü haddeler çelik levha, alüminyum ve bakır alaşımlarının soğuk haddelemesi için kullanılır.
Haddelemede genellikle malzemeye son şekli soğuk haddemele ile yapılır. Bunun en büyük nedeni ise soğuk haddeleme sonunda yüksek yüzey kalitesinin eldesi ve mukavemet değerindeki artıştır.
Soğuk Haddelemenin Avantajları
1. Soğutma ve oksidasyon olmadığından, daha iyi toleranslar ve daha iyi yüzey elde edilir.
2. Daha ince cidarlı malzemeler haddelenebilir.
3.Çalışma parçasının final özellikleri adım adım kontrol edilebilir ve eğer istenirse, soğuk haddeleme sırasında yüksek mukavemet elde edilebilir ya da yüksek süneklilik gerekliyse tane boyutu tavlama öncesinde kontrol edilebilir.
4. Yağlama genelde kolaydır.
5. Malzemede mukavemet artışı görülür
6. Boyut toleransı iyidir
Örnekler:
- Otomobil Sektörü: Otomobillerde kullanılan ince çelik levhaların üretiminde soğuk haddeleme yaygın olarak kullanılır. Bu levhalar, kapılar, kaputlar ve diğer dış parçalar için idealdir çünkü düşük ağırlıklıdırlar ve yüksek mukavemetlidirler.
- Elektronik Eşyalar: Bilgisayar kabinleri, televizyon çerçeveleri ve diğer ince metal parçaların üretiminde soğuk haddeleme kullanılır.
- İnşaat Sektörü: Soğuk haddeleme, inşaat sektöründe profillerin, rayların ve diğer yapısal elemanların üretiminde kullanılır.
soğuk hadde sonrası malzemenin iç yapısında ne gibi değişiklikler meydana gelir. sonuçta malzemede bir gerilme oluşuyor. Yüzeyde ve daha içlere doğru malzemdeki iç yapı değişikliklerini görsel olarak anlatabileceğiniz bir kaynak mevcutmudur ?
tane yapısındaki en belirgin değişme yönlenmiş tane yapısı oluşur. Teorik olarak :
bu iç yapı anizotropik davranışa sebep olabilir. Rekristalizasyon işlemi ile tekrar normal tane yapısı oluşturulabilir.
Merhabalar ,
Bakır için soğuk haddeleme sırasında sıcaklık ortaya çıkar mı ?
Eğer çıkar ise malzememin tavlanmasına veya sertlik değerinin düşmesine yol açar mı ?
Aslında merak ettiğim nokta haddeleme den sonra tam sert olarak çıkan malzemenin bir süre geçtikten sonra sertlik değerinin değişmesi neye bağlıdır ?
Soğuk hadde merdanelerini tanıtan bir link ya da bilgi paylaşımı var mıdır?
Genel olarak hadde merdane özellikleri https://www.metalurjik.net/hadde-merdanelerinde-aranilan-ozellikler
Şevket bey merhabalar. Tsk da askeri personelim. Rolled Homojen Armored (RHA) yani haddelenmiş zırh çelikleriyle ilgili bi sunum hazırlamam gerekiyor. İnternette çok sınırlı bilgiler var. Aslında benim araştırmak istediğim zırhlı araçlara( tank veya zırhlı muharebe araçlarında) ne zaman kullanılmaya başlandı. Etkileri nedir. Bu konuyla ilgili yardımcı olabilirmisiniz acaba. Herhangi bi kaynak gösterseniz.
ezme silindiri varmi elinizde
Merhaba,1020 çeliğine ayrı ayrı uygulanan sıcak ve soğuk haddelemenin malzemelerin mekanik ve mikroyapılarını nadıl etkilediğini anlatabilir misiniz ve kaynak var mı bunun için teşekkür ederim.
Ben teşekkür ederim.
Soğuk haddenede sıcaklıkla ilgili herhangi bir işlem uygulanıyor mu
Merhabalar sıcak haddeleme işleminde merdanane çapları birbirine eşit olması ne gibi bir soruna yol açar ve çalıştığım yerde alt merdane çapı neden üst merdane çapından yüksektir diye bir soru soruldu bunun nedenini bilen varmıdır acaba.
Soğuk haddeleme işleminin, malzemenin tane boyutunu küçülterek mukavemeti artırmasının yanı sıra, yüzey pürüzlülüğünü iyileştirdiğini biliyor muydunuz? Ayrıca, bu süreç plastik şekil değişimini sınırlandırarak malzemenin daha düşük toleranslarda çalışmasına olanak tanır. Yazınızdaki açıklamalar, özellikle deformasyonun nasıl sertleşmeye dönüştüğünü göstermesi açısından çok faydalıydı. Soğuk ve sıcak haddeleme arasındaki farkların daha da detaylandırılması da çok ilgi çekici olur.