Alüminyum Alaşımlarının Özellikleri

Yazıyı Paylaş

Alüminyuma ilave edilen alaşım elementleri, malzemenin özelliklerini daha da iyileştirerek diğer metallere göre üstün olmasını sağlarlar. Alüminyum ve alüminyum alaşımları dünyada demir esaslı malzemelerden sonra en önemli metal grubunu oluşturur. Ayrıca hafif metaller arasında da gerek saf halde gerekse alaşım olarak en çok kullanılanıdır. Alüminyum alaşımlarının yaygın olarak kullanımında etkili olan faktörler şöyle sıralanabilir

Dayanım/Özgül Ağırlık Oranı: Alaşımlarda daha belirgin olan bu oranın yüksekliği hafifleştirilmelerine öncelik verilen konstrüksiyonların çoğu için alüminyum ve alaşımlarının uygun bir malzeme olmasını sağlar.

Elektrik İletkenliği/Özgül Ağırlık Oranı: Bu oran tüm metallere nazaran alüminyumda daha yüksektir. Bundan dolayı da yüksek gerilim hatlarında bakırın yerini almaktadır.

Korozyon Dayanımı: Atmosfere ve birçok ortama karşı alüminyumun korozyon dayanımı oldukça yüksektir. Eloksal ve benzeri yüzey işlemleri ile arttırılabilmekte ve ayrıca dekoratif görünümde sağlanabilmektedir.

Verilen bu üstün özelliklerine ilave olarak alüminyum ve alüminyum alaşımlarının soğukta bile çok iyi şekil alıyor olabilmesi, film gibi çok ince levha haline getirilebiliyor olması ve ısı iletme kabiliyetinin de yüksek olması iyi özelliklerindendir. Bu üstün özelliklerine karşın saf halde çekme dayanımı ve akma sınırı değerlerinin düşük olması, oksijene karşı olan yüksek afinitesinden dolayı döküm kabiliyetinin, kaynak ve lehimleme kabiliyetinin düşük oluşu, talaşlı şekillendirilebilirliğinin iyi olmaması, bazlara, hidroksitlere karşı dayanıksızlığı gibi iyi olmayan özellikleri de vardır. Ancak alaşımlama ile bu özelliklerde de önemli oranda iyileşme sağlanabilmektedir.

Ağırlıktan Tasarruf

Otomotiv ve uçak endüstrisinde ağırlıktan tasarruf önemli bir konudur. Çeşitli metallerin alüminyuma göre izafi ağırlıkları aşağıda verilmiştir.

Çeşitli metallerin alüminyuma göre izafi ağırlıkları.

MetallerÖzgül Ağırlıkİzafi Ağırlık
Mg-Alaşımları1.80.64
Al-Alaşımları2.81.00
Çinko7.12.60
Kalay7.32.66
Çelik7.92.82
Pirinç8.53.03
Bronz8.83.14
Nikel8.93.18
Bakır8.93.18
Kurşun11.34.03

Tabloda da görüleceği gibi çelik ürünler alüminyumdan yaklaşık 3 defa daha ağırdır. Bu durum yukarıda sayılan nedenlerden dolayı alüminyum alaşımlarının işlevini arttırmaktadır.

Mekanik Özellikler

Çeşitli alüminyum alaşımları ısıl işlemler sonucu arzu edilen şekilde mukavemet, tokluk, sertlik ve diğer mekanik özellikleri geliştirilebilirler. Mekanik özelliklerin iyileştirilebilir olmadı alüminyum alaşımları için büyük bir avantaj olup, kullanım alanını genişletmektedir.

Korozyona Karşı Mukavemet

Alüminyum alaşımları korozyona karşı oldukça dayanıklıdır. Anodik oksidasyona tabi tutulmuş malzemeyi korozyondan korumak için boya ve kalıplama gibi işlemler gerekmez. Ayrıca birçok kimyasal maddelere dayanıklı olduklarından petrol ve kimya endüstrilerinde kullanılmaya elverişlidir.

Isı ve Elektrik İletkenliği

Alüminyum alaşımları ısı ve elektriği çok iyi iletirler. Pistonlar, silindir kafaları, çeşitli mutfak eşyaları, kalorifer radyotörleri gibi ısının hızla iletilmesi istenen yerlerde geniş uygulama alanları bulmuşlardır. Ticari alüminyumun elektrik iletkenliği 57 Siemens dolayındadır. Bu değer bakırın iletkenliğinin %60 kadarıdır. Ağırlıkça kıyaslama yapılırsa alüminyum bakırdan daha iyi iletken olduğu ortaya çıkar.

İşlenebilme kabiliyeti

Alüminyum alaşımlarının sıcak ve soğuk işlenebilme özelliği vardır. Alüminyum alaşımlarının çok iyi hadde özellikleri olup, bu yolla birkaç mikron kalınlığında folyo haline getirebilirler. Ayrıca bazı alüminyum alaşımlarının döküm özellikleri de iyidir.

Düşük Maliyet

Alüminyum alaşımlarının birim ünite maliyetinin diğer metallere göre daha ekonomik oluşu bir tercih sebebi olmaktadır. Diğer metallerden daha hafif ve ergime sıcaklığı düşük (660C) olduğundan dökümde büyük avantaj sağlar. Aynı ağırlıktaki başka metallere nazaran daha fazla döküm yapmak olasıdır. Ayrıca alüminyum alaşımları atmosferik korozyona dayanıklı olup, kaplamaya ihtiyaç göstermezler. Elektrik alanında iletkenlik önemli olduğundan 1 kg alüminyum 2 kg bakırın yerini tutar. Böylece ürün maliyeti düşmüş olur.

Yazıyı Paylaş

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir